te mi memorigis al li, ke mi havas sep
jarojn pli ol li --

ERHART
(interrompante) Ho Fanny, -- tion mi ja sciis antauxe.

SINJORINO WILTON
-- sed nenio, -- nenio helpis.

SINJORINO BORKMAN
Nu? Cxu ne? Kial vi do ne senpere rifuzis lin? Fermis vian domon por
li? Jen vidu, _tion_ vi estus devinta fari entempe!

SINJORINO WILTON
(rigardas sxin kaj diras mallauxte) Tion mi efektive ne povis,
sinjorino Borkman.

SINJORINO BORKMAN
Kial vi ne povis?

SINJORINO WILTON
Cxar la felicxo ankaux por mi nur estis en tio sola.

SINJORINO BORKMAN
(moke) Hm, -- la felicxo, la felicxo --

SINJORINO WILTON
Mi neniam antauxe sciis, kio felicxo en la vivo estas. Kaj mi do ne
povas rifuzi la felicxon, kvankam gxi venas tiel malfrue.

SINJORINO BORKMAN
Kaj kiom longe pensas vi ke tiu felicxo dauxros.

ERHART
(interrompante) Longe aux mallonge, panjo, -- tio nenion signifu.

SINJORINO BORKMAN
(en kolero) Blindigita homo, kia vi estas! Cxu vi ne vidas kien tio
cxi kondukigxas?

ERHART
Mi ne sxatas rigardi en la estontecon. Ne volas rigardi en iu ajn
direkton! Mi nur volas havi la rajton foje vivi la vivon, ankaux
mi!

SINJORINO BORKMAN
(dolore) Kaj tion cxi vi nomas la vivon, Erhart!

ERHART
Jes, cxu vi ne vidas kiel cxarma sxi estas!

SINJORINO BORKMAN
(tordas la manojn) Kaj _tiun cxi_ frakasantan honton mi do _ankaux_
devos porti!

BORKMAN
(en la fono; malmole kaj akre) Ho, -- vi ja kutimigxis porti tiajxon,
vi, Gunhild!

ELLA RENTHEJM
(petante) Borkman --!

ERHART
(same) Patro --!

SINJORINO BORKMAN
Jen mi devos iri kaj cxiutage antaux miaj okuloj vidi mian propran
filon kune kun iu -- iu --

ERHART
(interrompas akre) Nenion vi estos vidanta, patrino! Fidu tion, vi!
Mi ne restos longe cxi tie.

SINJORINO WILTON
(rapide kaj decide) Ni forvojagxos, ni, sinjorino Borkman.

SINJORINO BORKMAN
(paligxas) Cxu ankaux _vi_ forvojagxos! Kune eble?

SINJORINO WILTON
(kapsignas) Mi vojagxos suden, jes. Eksterlanden. Kune kun juna
knabino. Kaj Erhart akompanos nin.

SINJORINO BORKMAN
Kun vi -- kaj juna knabino?

SINJORINO WILTON
Jes. Estas tiu eta Frida Foldal, kiun mi prenis en mian domon. Mi
deziras, ke sxi elvenu por lerni pli da muziko.

SINJORINO BORKMAN
Kaj vi prenas sxin kun vi?

SINJORINO WILTON
Jes, mi ja ne povas forlasi la junan infanon sola tie
eksterlande.

SINJORINO BORKMAN
(subpremas rideton) Kion _vi_ diras al _tio_, Erhart?

ERHART
(iom embarasita, skuas la sxultrojn) Jes,