inkrimpt tot 'n bespottelyke studie in letters ... de huisvrouw die
meent dat "huishouden" hoofdroeping is van moeder en echtgenoot ... de
publieke aanklager die aan de eer van z'n funktie meent schuldig te
zyn, elken beklaagde voor 'n monster uittemaken ... zy allen die hun
specialiteitje willen doen voorkomen als 't "instrument"
by-uitnemendheid ter veelzydige ontwikkeling, ze vergissen zich in de
meening dat ze door die uitsluitingstheorie blyk gaven van
uitstekendheid in hun eigen "vak". Het verkrachten van waarheid, het
verwaarloozen der juiste verhouding onzer verplichtingen, levert nooit
goede vrucht. Tot het wel beoefenen van elk onderdeel van kennis of
wetenschap is noodig dat wy 'n open oog houden voor andere zaken die
_tezaam genomen_ onze fakulteiten behooren bezig te houden. Hierdoor
wordt onze waarde als mens bepaald. Dezelfde bekrompenheid die ons een
al te klein onderdeel tot doel aan ons streven deed kiezen, zal ons
weldra onbekwaam maken tot bereiken van dat nietige doel-zelf. Een
huismoeder die niets dan huishoudster wil zyn, is geen _goede_
huishoudster. Ze maakt noch echtgenoot noch kinderen gelukkig. De
krygsman die z'n gansch gemoed weggaf aan de kazernedienst, wordt
onbruikbaar tegen den vyand, en is zelfs in vredestyd een nietig
voorwerp. De mannen van de dubbele _o_, die waarachtig geen
meesterstukken leveren in _wezenlyke_ letterkunde, zyn daarom in hun
speciaal-vakje niet uitstekender dan de eerste de beste die zich nooit
met zulke nietigheden bemoeide. Een liefhebbery-chemicus verhoogt
geenszins de kans op 't ontdekken eener nieuwe brandstof, door 't
slecht vervullen van z'n ambt als opzichter over 't onderwys. De
staatsman die niets is dan staatsman, niets dan diplomaat ...
arm Volk!

In al die speciaal-mensen is iets dors, iets ongenietbaars, iets dat
in tegenspraak is met de veelzydige, ryke, gulle natuur. _Zy_ bemoeit
zich niet met verdeeling van arbeid en studie. Haar weten en werken is
algemeen. Scheikunde, mathesis, statika, sterrekunde, geschiedenis,
hartstocht, ontbinding, groei, kristallizatie ... alles heeft zy in
haar oneindig magazyn, alles wendt ze aan, alles beheerscht ze, alles
brengt ze voort door gelyktydige en harmonische toepassing van haar
krachten. Een harmonie die zoover gaat, dat we gedurig de ontdekking
te-gemoet zien dat ze dit alles te-weeg brengt volgens een wet, door
een kracht, met slechts een soort van stof!

Het afwyken van deze _algemeenheid_ der natuur, i