r, nam fieri ex nihilo duo dicit, unum est fieri
absolute et simpliciter, aliud est quod talis effectio fit ex
nihilo. Primum proprie dicitur de re subsistente, quia ejus
est fieri, cujus est esse: id autem proprie quod subsistit et
habet esse; nam quod alteri adjacet, potius est quo aliud est.
Ex hac ergo parte, formae substantiales materiales non fiunt
ex nihilo, quia proprie non fiunt. Atque hanc rationem reddit
Divus Thomas I parte, quaestione 45, articulo 8, et quaestione
90, articulo 2, et ex dicendis magis explicabitur. Sumendo
ergo ipsum _fieri_ in hac proprietate et rigore, sic fieri
ex nihilo est fieri secundum se totum, id est nulla sui parte
praesupposita, ex quo fiat. Et hac ratione res naturales
dum de novo fiunt, non fiunt ex nihilo, quia fiunt ex
praesupposita materia, ex qua componuntur, et ita non fiunt,
secundum se totae, sed secundum aliquid sui. Formae autem
harum rerum, quamvis revera totam suam entitatem de novo
accipiant, quam antea non habebant, quia vero ipsae non fiunt,
ut dictum est, ideo neque ex nihilo fiunt. Attamen, quia
latiori modo sumendo verbum illud _fieri_ negari non potest:
quia forma facta sit, eo modo quo nunc est, et antea non erat,
ut etiam probat ratio dubitandi posita in principio sectionis,
ideo addendum est, sumpto _fieri_ in hac amplitudine, fieri
ex nihilo non tamen negare habitudinem materialis causea
intrinsece componentis id quod fit, sed etiam habitudinem
causae materialis per se causantis et sustentantis formam quae
fit, seu confit. Diximus enim in superioribus materiam et esse
causam compositi et formae dependentis ab ilia: ut res ergo
dicatur ex nihilo fieri uterque modus causalitatis negari
debet; et eodem sensu accipiendum est illud axioma, ut
sit verum: _Ex nihilo nihil fit_, scilicet virtute agentis
naturalis et finiti nihil fieri, nisi ex praesupposito
subjecto per se concurrente, et ad compositum et ad formam,
si utrumque suo modo ab eodem agente fiat. Ex his ergo recte
concluditur, formas substantiales materiales non fieri ex
nihilo, quia fiunt ex materia, quae in suo genere per se
concurrit, et influit ad esse, et fieri talium formarum;
quia, sicut esse non possunt nisi affixae materiae, a qua
sustententur in esse: ita nec fieri possunt, nisi earum
effectio et penetratio in eadem materia sustentetur. Et hae