j kiam la juna
Skorzbio spertis sian preparan ekzamenon. Mi sentis kompaton
gxiskarne, cxar la cetero de la klaso respondis vigle kaj bele, dum
li--ho, pardonu min, li sciis _nenion_, por tiel diri. Li estis
versxajne bonkonduta, dolcxahumora, aminda kaj senruza. Tial estis
ege gxene vidi lin stari tie, tiel serena kiel cxizita figuro, kaj
eligi respondojn verfakte miraklajn pri stulteco kaj malscio. Mia
tuta provizo da kompato aktivigxis nome de li. Mi diris al mi, ke
kiam li devos ekzamenigxi denove, li malsukcesos acxe, kompreneble.
Tial estos simple sengxena faro de karitato mildigi lian falon kiel
eble plej multe. Mi flankenkondukis lin kaj eksciis ke li iom konas
la historion de Cezaro. Kaj cxar li sciis nenion ceteran, mi
eklaboris kaj lin trejnegis kiel galersklavon per aparta sinsekvo da
kutimaj demandoj pri Cezaro kiujn, mi certis, utiligos la
ekzamenontoj. Se vi bonvolos kredi min, li sukcesis brilegkolore en
la ekzamentago! Li sukcesis pro tiu nepre suprajxa mensofarcxo kaj
cetere ricevis komplimentojn dum aliaj, kiuj sciis miloble pli ol li,
malsukcesacxis. Sekve al strange bonsxanca hazardo--hazardo
malprobable okazonta dufoje en unuopa jarcento--oni starigis al li
nenian demandon preterpasantan la mallargxajn limojn de lia
farcxotrejnado.

Stuporige estis. Nu, dum lia tuta kursaro mi lin subtenis, kun iom de
la sento kiun patrino spertas pri kripligita infano. Kaj cxiam li sin
savis--kaj nur mirakle, versxajne.

Nu, kompreneble, estis matematiko kiu lin elmetus kaj mortigus
finfine. Mi decidigxis fari lian morton lauxeble plej malgxena. Tial
mi trejnis lin kaj farcxinstruis lin, kaj farcxinstruis lin kaj
trejnis lin, nur pri la sinsekvo da demandoj kiujn la ekzamenontoj
plej probable starigus kaj tiam survojigis lin en la direkto al lia
sorto. Nu, sinjoro, klopodu koncepti la rezulton: je mia
konsternigxo, li meritis la unuan premion! Kaj aldone li ricevis
nepran ovacion en la formo de komplimentoj.

Cxu dormi? Mi ne sukcesis dormi dum pli ol semajno. Mia konscienco
min torturis tage kaj nokte. Kion mi faris, tion mi faris nur por
karitato kaj nur por faciligi la falon de la kompatinda junulo. Mi
neniam imagis rezulton tiel absurdan kiel la okazintajxon. Mi sentis
min tiel kulpa kaj mizera kiel Frankenstejno. Jen estis lignokapulo
kiun mi starigis survoje al brilaj promocioj kaj mirigaj respondecoj,
kaj povus okazi nur unuopajxo: li kaj cxiuj respondecoj liaj kunfalus
en ruinigxon je la unua oportuno