titajn verojn!
DOKTORO STOCKMANN
Ahx, kara mia sinjoro Hovstad, ne parolu pri certaj veroj! La veroj,
kiujn la amaso, la homomulto akceptas, estas la veroj, kiujn la
pioniroj rigardis kiel certaj en la tagoj de niaj geavoj. Ni
pioniroj, kiuj vivas en niaj nunaj tagoj, ni ne plu akceptas ilin;
kaj mi opinias, ke tute ne ekzistas iu alia vero ol tiu, ke neniu
socio povas havi sanan vivon sur tiaj malnovaj, senmedolaj veroj.
HOVSTAD
Sed anstataux paroladi tiel en la aeron, estus amuze auxdi, kiuj
estas tiuj malnovaj, senmedolaj veroj, per kiuj ni nutras nin.
(aplauxdo de pluraj flankoj)
DOKTORO STOCKMANN
Ho, mi povus nombri tutan aron da tiaj fiajxoj; sed unue mi volas
teni min al unu sola, akceptita vero, kiu efektive estas terura
mensogo, sed sur kiu tamen vivas sinjoro Hovstad kaj "La Popola
Mesagxo" kaj la tuta discxiplaro de "La Popola Mesagxo".
HOVSTAD
Kaj tiu estas --?
DOKTORO STOCKMANN
Estas tiu doktrino, kiun vi prenis herede de la prapatroj, kaj kiun
vi senpripense proklamas dise kaj vaste, -- la doktrino, ke la
homomulto, la amaso, la grego estas la kerno de la popolo, -- ke gxi
estas la popolo mem, -- ke kiu ajn el la popolo, ke tiuj
senspertuloj, tiuj embrioj en la socio, havas la saman rajton
kondamni aux akcepti, regi kaj estri kiel la opaj noblaj personecoj.
BILLING
Nun mi neniam, dia morto --
HOVSTAD
(samtempe, krias) Civitanoj, notu tion!
EKSCITITAJ VOCxOJ
Ho-ho, cxu ne estas ni, kiuj estas la popolo? Cxu estas nur la
altranguloj, kiuj regu!
LABORISTO
Eljxetu tiun viron kiu babiladas tiel!
ALIULOJ
Jxetu lin el la pordo!
CIVITANO
(krias) Blovu la kornon, Evensen!
(Fortaj kornosonoj auxdigxas; fajfiloj kaj bruo de kolero en la
salono.)
DOKTORO STOCKMANN
(kiam la bruo iom silentigxis) Sed estu do iom moderaj! Cxu vi ne
toleras unu fojon auxdi la vocxon de la vero? Mi tute ne postulas, ke
vi cxiuj surloke samopiniu kun mi. Sed vere mi atendis, ke sinjoro
Hovstad samopinius post ioma pripensado. Sinjoro Hovstad pretendas ja
esti liberpensulo --
SURPRIZIGxINTAJ DEMANDOJ
(mallauxte) Liberpensulo, li diris? Cxu? Redaktoro Hovstad
liberpensulo?
HOVSTAD
(krias) Pruvu tion, doktoro Stockmann! Kiam mi tion diris presite?
DOKTORO STOCKMANN
(pripensas) Ne, morto kaj plago, pri tio vi pravas; -- tiun
sincerecon vi neniam havis. Nu, mi ne volas tro embarasi vin, sinjoro
Hovstad. Lasu do al mi esti liberpensulo. Cxar nun mi volas el la
naturscienco evidentigi al vi, ke
|