pels had bijgewoond, terwijl Susanna mij over
de kleeding der Oostenrijksche dames ondervroeg: mijn vader stelde er
meer belang in, iets van de gedenkstukken van het Oude Rome te hooren,
en tante Letje wilde weten, hoe ik het toch in dat Heidensche land had
aangelegd om mijn godsdienstplichten uit te oefenen. Toen de beurt aan
mijn goede moeder kwam, drukte de vraag, welke zij deed, haar
moederlijke teederheid volkomen uit; want zij verlangde een volkomen
beschrijving van alle zoodanige personen, die mij op reis van dienst
geweest waren of beleefdheid hadden betoond, en van welke ik in mijn
brieven gesproken had: en zij schepte er een zichtbaar genoegen in, van
hen te hooren gewagen, die in haar Ferdinand hadden belang gesteld.

Toen de eerste nieuwsgierigheid bevredigd was, werd langzamerhand het
gesprek meer algemeen: en Tante Van Bempden, wier gedachten zich zelden
lang bij het zelfde onderwerp bepaalden, en die er van hield de
gelegenheid bij de haren te vatten, nam mijn vader onderhanden, om zijn
oordeel, waarop zij, en met recht, niet weinig prijs stelde, over eenige
nieuw uitgekomen werken te vragen, over welke hij haar echter
grootendeels antwoordt schuldig moest blijven door zijn
beroepsbezigheden slechts zeer weinig tijd tot lezen had, en in de
weinige ledige oogenblikken, die hem overschoten, liever zijn oude
_classici_ bij de hand nam, dan de voortbrengselen van den dag. Toen nu
Tante bemerkte, dat zij omtrent deze punten weinig troost erlangen kon,
begon zij over politiek te redeneeren: een onderwerp, waaromtrent mijn
vader geen ignorantie kon pretendeeren, en welke behandeling hij zich
dus getroostte, hoezeer dat duidelijk op te merken was, dat zulks alleen
uit inschikkelijkheid geschiedde; want vooreerst was hij geen vriend van
met dames over dergelijke stoffen te redekavelen, en ten andere dwong
zijn ambt hem reeds genoeg daarover te hooren en wilde hij, in
gezelschap zijnde, ter ontspanning van zijn geest wel eens over iets
anders praten.

Gedurende het onderhoud van mijn vader met Tante Van Bempden, gaf mijn
moeder, voor wie die onderwerpen veelal te uitheemsch en te hoogdravend
waren, mij een vrij breedvoerig, doch zeer duidelijk verslag van de
gehoorde predikatie, en voegde er nogmaals de betuiging bij van haar
leedwezen dat ik haar niet vergezeld had: Tante Letje zat stil voort te
arbeiden, en vergenoegde zich, met nu en dan een aanmerking betreffende
het een of ander, dat haar meer bijzonder gesti